Γροιλανδία: Άγρια ομορφιά στην άκρη του κόσμου
5 + 1 facts για τον παράξενα όμορφο αυτόν τόπο
Καλώς ήρθες στη Γροιλανδία! Αν σκεφτεί κανείς το αγγλικό όνομα της χώρας, Greenland, φαίνεται κάπως ειρωνικό το γεγονός ότι καλείται «πράσινη» μία χώρα της οποίας 2,1 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα καλύπτονται από πάγο. Όμως, δεν ήταν πάντα έτσι. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η Γροιλανδία ήταν πράγματι πράσινη… 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν. Η ονοματοδοσία της βέβαια δεν έγινε λόγω αυτού, αλλά λόγω του ότι ο εξερευνητής Erik the Red [ο πρώτος Ευρωπαίος που πάτησε στη Βόρεια Αμερική 500 χρόνια πριν από τον Κολόμβο] αποφάσισε να την πει “Green-land” με σκοπό να προσελκύσει κι εποίκους στο νέο νησί.
Πάγοι, βραχώδεις ακτές, τούνδρες, αραιή βλάστηση… Αυτό είναι το Γροιλανδικό τοπίο. Κάτι τέτοιο έχει φυσικά ως αποτέλεσμα μόνο ένα πολύ μικρό μέρος της χώρας, στο νότιο κομμάτι της, να προσφέρει εύφορο έδαφος για καλλιέργεια. Εκεί βρίσκονται λίγες μικρές φάρμες με πρόβατα και επιλεγμένες καλλιέργειες φρούτων και λαχανικών. Για πολλά χρόνια – πολύ πριν ξεκινήσει η αποικιοκρατία των Δανών γύρω στο 1700 – οι κύριες πηγές πρωτεΐνης των κατοίκων της Γροιλανδίας προέρχοντανι μόνο από θαλάσσια θηλαστικά. Τα ψάρια βέβαια δεν έλειπαν ποτέ από τη διατροφή των ιθαγενών Ινουίτ. Πλέον, η κλιματική αλλαγή μεταμορφώνει τόσο το τοπίο όσο και τη διατροφή και τον τρόπο ζωής των κατοίκων της Γροιλανδίας.
Τι τρώνε οι Γροιλανδοί;
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι το 88% του πληθυσμού της χώρας είναι Ινουίτ (Kalaallit) ή Ινουίτ και Δανοί. Αυτό σημαίνει ότι οι παραδόσεις και ο τρόπος ζωής της πλειοψηφίας της Γροιλανδίας συνεχίζει να ακολουθεί τα πρότυπα της κουλτούρας του λαού των Ινουίτ. Εστιάζοντας στη διατροφή, μπορεί τα υλικά της γροιλανδικής κουζίνας να σοκάρουν έναν δυτικό (πραγματικά, στη σκέψη ότι μπορεί να τρώει κάποιος φώκιες, μάλλον η πρώτη αντίδραση δεν είναι καθόλου θετική), όμως η γαστρονομία των Ινουίτ είναι μέρος της ιστορίας και κυρίως της επιβίωσης των αυτόχθονων πληθυσμών. Κυριολεκτικά, αν δεν κυνηγούσαν, δεν έτρωγαν, άρα δεν μπορούσαν να επιβιώσουν.
Το ζήτημα, ωστόσο, όπως έχει τεθεί από πλήθος ακτιβιστών, αλλά και της χορτοφαγικής παγκόσμιας κοινότητας, είναι η κατανάλωση ειδών που πραγματικά κινδυνεύουν λόγω των συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής και του λιωσίματος των πάγων (χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι πολικές αρκούδες). Εκτός από ψάρια (μπακαλιάρος, σολομός και το ψάρι «καπελίνα») και καβούρια, μέρος της διατροφής των Ινουίτ ήταν και είναι η φώκια, η φάλαινα, τα θαλασσοπούλια, η πολική αρκούδα, ο τάρανδος, το μοσχοβόδι (musk ox), επίσης τα μούρα και τα μήλα Γροιλανδίας.
Η κυβέρνηση έχει θεσπίσει κανόνες για το κυνήγι φάλαινας και φώκιας
Τις τελευταίες δεκαετίες η χώρα εφαρμόζει πολύ αυστηρούς νόμους και ειδικές οδηγίες όσον αφορά το κυνήγι φαλαινών για καθημερινή διατροφή. Για παράδειγμα, η μπλε φάλαινα είναι είδος υπό προστασία και απαγορεύεται το κυνήγι της. Επίσης, δεν επιτρέπεται η εξαγωγή κρέατος φώκιας παρά μόνο η τοπική κατανάλωση.
Πόσιμο νερό από τους πάγους
Η Γροιλανδία είναι πραγματικά πολύ μπροστά στη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Φαντάσου ότι οι κάτοικοι πίνουν νερό από το λιωμένο πάγο! Φυσικά αυτό δεν είναι καθόλου εύκολη διαδικασία και προϋποθέτει πολλή δουλειά και προσπάθεια από ανθρώπους, πραγματικούς ήρωες. Όλη η εργασία γίνεται στη εταιρεία κοινής ωφέλειας Nukissiorfiit. Και φυσικά το πόσιμο νερό σε κάθε περιοχή εξαρτάται από τον πάγο που διαθέτει. Η πόλη Qaanaaq ξεχωρίζει στην προμήθεια. Η διαδικασία ξεκινάει με το σπάσιμο του πάγου, που παλιά γινόταν με τα χέρια, oh my gosh! Στη συνέχεια ο πάγος μεταφέρεται στο Nukissiorfiit όπου και ξεκινάει η διεργασία της μετατροπής σε πόσιμο νερό και έπειτα της διανομής στην ενδοχώρα. Χωρίς αυτή τη διαδικασία, οι 619 κάτοικοι της βορειότερης πόλης της Γροιλανδίας δε θα είχαν νερό! Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια με τους μικρότερους χειμώνες, η συλλογή πάγου γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, γεγονός που θα μπορούσε να έχει καταστροφικά αποτελέσματα. Ήδη όμως ο οργανισμός Nukissiorfiit χτίζει ένα νέο “winter tank” που θα δώσει τη λύση χωρίς να χρειάζεται να γίνεται συλλογή και λιώσιμο πάγου. Αυτή είναι μέριμνα και οργάνωση. Εντυπωσιακό! Μπράβο στη Γροιλανδία!
Η Γροιλανδία δεν ανήκει στην Αμερική
Η Γροιλανδία είναι μια αυτόνομη χώρα αποτελώντας τμήμα του Βασιλείου της Δανίας από το 1953. Αν και γεωγραφικά είναι μέρος της βορειοαμερικανικής ηπείρου, πολιτικά και πολιτιστικά συνδέεται με την Ευρώπη για περίπου μια χιλιετία. Μάλιστα, με το νέο καθεστώς αυτοδιοίκησης, η Γροιλανδια μπορεί να αναλάβει πια περισσότερες ευθύνες από τη Δανία, όταν είναι έτοιμη.
Σε ένα τόσο τεράστιας έκτασης νησί… δεν υπάρχουν δρόμοι
Παρόλο που η Γροιλανδία έχει τεράστια έκταση [2,16 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα] δεν υπάρχουν ούτε αυτοκίνητα ούτε σιδηρόδρομοι! Η μετακίνηση γίνεται μόνο με αεροπλάνο, πλοίο, ελικόπτερο, snowmobile και dogsled! Σκέψου ότι υπάρχουν δρόμοι στις πόλεις αλλά καταλήγουν στα προάστια. Εμένα το snowmobile πάντως πολύ μου αρέσει. Αυτοκίνητο δεν οδηγώ αλλά snowmobile θα ξεκινούσα αύριο 🙂 ! Σε γενικές γραμμές, το πλοίο στη Γροιλανδία είναι το πιο δημοφιλές μέσο ενώ το snowmobile είναι στοιχείο της καθημερινότητας των κατοίκων.
Από τις 25 Μαΐου έως τις 25 Ιουλίου ο ήλιος δε δύει 🙂
Πωπω μπορείς να το κάνεις εικόνα; Μια μέρα ολόκληρη και ηλιόλουστη! Περίεργο. Ωραίο μα πώς κοιμάσαι; Ειδικά σε τόπους σαν τη Γροιλανδία, που λαχταράς μια παραπάνω ηλιαχτίδα. Το εκπληκτικό αυτό φυσικό φαινόμενο ονομάζεται “midnight sun” και για τους κατοίκους αποτελεί state of mind! Η 21η Ιουνίου, που είναι και η μεγαλύτερη μέρα, έχει καθιερωθεί ως εθνική γιορτή στη Γροιλανδία. Γενικώς οι μέρες του «ήλιου του μεσονυκτίου» είναι ανέμελες για τους ντόπιους, οι οποίοι ξεχύνονται με λαχτάρα έξω σε δραστηριότητες ή απλώς για να διασκεδάσουν και να απολαύσουν όσο περισσότερο φως μπορούν. Ρολόγια δεν υπάρχουν εκείνη την περίοδο, παρα μόνο χαρά και ροζ, μωβ, κίτρινες και κόκκινες αποχρώσεις. Nobody needs to rush… Αφού η μέρα ούτε αρχίζει ούτε τελειώνει! Pure magic…
Highlights:
*Αν είσαι λάτρης του σολομού, τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείς το Kapisillit! Δεν ονομάζεται τυχαία το “ο τόπος με σολομό”. Ο σολομός ονομάζεται kapisilik στα γροιλανδικά.
*Η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί στον κόσμο με έκταση 2,16 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων.
